Նորություններ

Նորություններ

ԱՀԿ-ն հայտարարում է COVID-ի հետ կապված Համաշխարհային առողջապահական արտակարգ իրավիճակի դադարեցման մասին

• By Reuters
• May 11, 2023

Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպությունն ուրբաթ օրը դադարեցրեց COVID-19-ի հետ կապված արտակարգ իրավիճակի համաշխարհային կարգավիճակը՝ իր նախնական հայտարարությունից ավելի քան երեք տարի անց, և ասաց, որ այժմ երկրները պետք է պայքարեն վիրուսի դեմ, որը խլել է ավելի քան 6,9 միլիոն մարդու կյանք այլ վարակիչ հիվանդությունների հետ միասին:

Առողջապահության համաշխարհային գործակալության Արտակարգ իրավիճակների կոմիտեն հինգշաբթի օրը հանդիպեց և խորհուրդ տվեց ՄԱԿ-ի կազմակերպությանը հայտարարել կորոնավիրուսային ճգնաժամի ավարտի մասին՝ որպես «միջազգային մտահոգության հանրային առողջության արտակարգ իրավիճակ»՝ զգոնության ամենաբարձր մակարդակը, որը գործում է 2020 թվականի հունվարի 30-ից:

«Այսպիսով, ես մեծ հույսով հայտարարում եմ, որ COVID-19 - ը ավարտվել է որպես համաշխարհային առողջապահական արտակարգ իրավիճակ», - ասաց ԱՀԿ-ի գործադիր տնօրեն Թեդրոս Ադհանոմ Գեբրեյեսուսը՝ հավելելով, որ արտակարգ իրավիճակների դադարեցումը չի նշանակում, որ COVID-ը դադարել է առողջության համար համաշխարհային սպառնալիք լինել:

Որոշման մասին մամուլին տեղեկացնելու վերաբերյալ երկարատև կոնֆերանսի ժամանակ ԱՀԿ-ի որոշ անդամներ հուզվեցին՝ կոչ անելով երկրներին անդրադառնալ համաճարակի ընթացքում քաղված դասերին:

«Մենք չենք կարող մոռանալ այդ կրակի խարույկները։ Չենք կարող մոռանալ փորված գերեզմանները։ Մեզանից ոչ մեկն այստեղ կանգնած չի մոռանա նրանց»,- ասաց ԱՀԿ COVID-19-ի մասով տեխնիկական ղեկավար Մարիա Վան Կերխովը: 

ԱՀԿ-ի տվյալներով՝ COVID-ի մահացության մակարդակը 2021 թվականի հունվարին շաբաթական ավելի քան 100,000 մարդու գագաթնակետից իջել է մինչև 3500-ի մի փոքր ավելի, քան 2023 թվականի ապրիլի 24-ը՝ արտացոլելով պատվաստումների լայն տարածումը, ավելի արդյունավետ բուժման առկայությունը և բնակչության դիմադրողականության մակարդակը նախորդ վարակներից:

Արտակարգ իրավիճակների դադարեցումը կարող է նշանակել, որ միջազգային համագործակցությունը կամ ֆինանսավորման ջանքերը նույնպես կդադարեցվեն կամ շեշտադրումները կփոփոխվեն, չնայած շատերն արդեն հարմարվել են, քանի որ համաճարակը նահանջել է տարբեր տարածաշրջաններում:

«Պայքարը չի ավարտվել: Մենք դեռ թույլ կողմեր ունենք, և մեր օրգանիզմում դեռևս առկա թույլ կողմերը, կբացահայտվեն այս կամ մեկ այլ վիրուսի միջոցով:  Եվ դա պետք է շտկել»,- ասել է ԱՀԿ  արտակարգ իրավիճակների տնօրեն Մայքլ Ռայանը։

ԱՀԿ-ն չի հայտարարում համաճարակի մեկնարկի կամ ավարտի մասին, չնայած այն սկսել է օգտագործել COVID տերմինը 2020 թվականի մարտին:

«Շատ դեպքերում, համաճարակներն իսկապես ավարտվում են, երբ սկսվում է հաջորդ համաճարակը», - ասաց Ռայանը:

Անցյալ տարի ԱՄՆ նախագահ Ջո Բայդենն ասաց, որ համաճարակն ավարտվել է: Ինչպես մի շարք այլ երկրներում, աշխարհի խոշորագույն տնտեսությունը ևս սկսել է դադարեցնել երկրում արտակարգ դրությունը COVID-ի պատճառով, որը պաշտոնապես ավարտվում է մայիսի 11-ին, ինչը նշանակում է դադարեցնել պատվաստանյութերի և թեստավորման վճարումը շատ մարդկանց համար և պատասխանատվությունը տեղափոխել առևտրային շուկա:

Եվրամիությունը նաև անցյալ տարվա ապրիլին ասաց, որ համաճարակի արտակարգ փուլերն ավարտվել են, և այլ տարածաշրջաններ նմանօրինակ քայլեր են ձեռնարկել:

«ՀԱՆՐԱՅԻՆ ԱՌՈՂՋԱՊԱՀՈՒԹՅԱՆ ԼՈՒՐՋ ԽՆԴԻՐ»

ԱՀԿ-ի հայտարարությունն արվել է ընդամենը չորս ամիս անց այն բանից հետո, երբ Չինաստանը վերացրեց իր երկարատև սահմանափակումները COVID-ի նկատմամբ և ավերվեց վարակների մեծ աճով:

Այս որոշումը ենթադրում է, որ ԱՀԿ խորհրդականները կարծում են, որ կորոնավիրուսի նոր, ավելի վտանգավոր տարբերակը դժվար թե ի հայտ գա առաջիկա ամիսներին, չնայած վիրուսը մնում է անկանխատեսելի:

«Ես առանց վարանելու արտակարգ իրավիճակների հարցերով ևս մեկ կոմիտե կհրավիրեմ, եթե COVID-19-ը ևս մեկ անգամ վտանգի ենթարկի մեր աշխարհը», - ասաց ԱՀԿ ղեկավար Թեդրոսը:

Աշխարհի շատ մասերում թեստերի քանակը կտրուկ նվազել է, և մարդիկ հիմնականում դադարել են դիմակներ կրել: Որոշ երկրներում դիմակ կրելու պահանջները վերսկսվել են COVID-ի բռնկման ժամանակ։  ԱՀԿ-ն այս շաբաթ հրապարակեց ծրագիր՝ ուղղորդելով երկրներին՝ ինչպես երկար ժամանակ ապրել COVID-ի հետ:

Վարակիչ հիվանդությունների մասնագետների խոսքով՝ COVID-ը դեռ երար ժամանակ կշարունակի մարտահրավեր նետել առողջապահական համակարգերին ամբողջ աշխարհում, ներառյալ երկարատև COVID-ը: «Ոչ ոք չպետք է կարծի՝ (սա) նշանակում է, որ COVID-19-ն այլևս խնդիր չէ», - ասում է Էդինբուրգի համալսարանի համաճարակաբան Մարկ Վուլհաուսը: 

«Սա շարունակում է մնալ հանրային առողջության լուրջ խնդիր և, կարծես, այդպես էլ կմնա մոտ ապագայում»: