Առողջապահության նախարարության հոգեբուժության խորհրդատու Գևորգ Փաշիկյանը, ԱՆ հանրային առողջապահության վարչության գլխավոր մասնագետ Քրիստինե Գալստյանը և «Ալցհայմերի խնամքը Հայաստանում» ծրագրի ղեկավար Օֆելյա Կամավոսյանը երկուշաբթի օրը լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ հայտարարեցին, որ «Դեմենցիայի կանխարգելման ազգային ծրագիրը» Հայաստանում կիրականացվի մինչև 2026թ.
Ըստ Գևորգ Փաշիկյանի դեմենցիան, ծերունական կամ նախածերունական հիվանդություն է, որը դասակարգվում է որպես հոգեկան հիվանդություն: Նրա տարածվածությունն աճում է ինչպես Հայաստանում, այնպես էլ ամբողջ աշխարհում՝ բնակչության ծերացման հետ մեկտեղ։
Քրիստինե Գալստյանի խոսքով՝ ՀՀ կառավարությունը վերջերս հաստատել է առողջապահության զարգացման 2023-2026 թվականների ռազմավարությունը, որը ներառում է դեմենցիայի կանխարգելման ազգային ծրագիրը։
Ծրագիրը ներառում է՝
Հիվանդության տեսանելիության բարձրացում
Գալստյանի խոսքով, հասարակության համար չափազանց կարևոր է ճանաչել խնդիրը, հասկանալ, որ դեմենցիան ավելին է, քան պարզապես տարիքային փոփոխություն: Այս դեպքում ընտանիքները կսկսեն ավելի վաղ դիմել բժշկի՝ պոտենցիալ կանխելով խորը դեմենցիայի զարգացումը:
Բժշկական անձնակազմի և ընտանիքի անդամների տեղեկացվածության և կարողությունների բարձրացում
«Ընտանիքի անդամների համար կրթական ծրագրեր պետք է լինեն»: Այս հիվանդներին դժվար է կառավարել և պահանջվում են մասնագիտացված հմտություններ: Ընտանիքի անդամները կարող են անխոհեմ ագրեսիա դրսևորել նման հիվանդների նկատմամբ ՝ իրենց անտեղյակության և նրանց հետ շփվելու անկարողության պատճառով»,-ասել է Գալստյանը ։
Բժշկական անձնակազմը նույնպես պետք է կարողանա ճանաչել հիվանդության առաջին նշանները և օգնություն ցուցաբերել նման հիվանդներին: Առաջին բուժօգնության բժիշկները պետք է հասկանան, թե երբ կարող են ինքնուրույն կառավարել հիվանդությունը և երբ պետք է դիմեն մասնագետի, օրինակ՝ նյարդաբանի կամ հոգեբույժի:
Հատուկ «հիշողության ակումբների» ստեղծում.
«Ալցհայմերի խնամքը Հայաստանում» ծրագրի տնօրեն Օֆելյա Կամավոսյանն այսօր հայտարարեց, որ Լոֆթ Քլաբ-ի հետ ստորագրվել է հուշագիր, որի համաձայն 65-ից բարձր տարիքի մարդիկ կարող են այնտեղ ժամանակ անցկացնել ՝ նախապես գրանցվելով հինգշաբթի օրերին ՝ ժամը 11: 00-ին: Նրանք կկարողանան շփվել իրենց դասընկերների հետ, խաղալ կրթական խաղեր, խմել թեյ և սուրճ, դիտել ֆիլմեր, ինչպես նաև երգել և պարել: Հետագայում նմանատիպ «հիշողության ակումբներ» կստեղծվեն Հայաստանի բոլոր Լոֆթ ակումբներում կամ տեղական կլինիկաներում։
«Նպատակն է ստեղծել հիշողության ակումբներ, որտեղ տարեցները կարող են գալ և զարգացնել ճանաչողական ունակությունները վարժությունների և հաղորդակցության միջոցով», - պարզաբանեց Քրիստինե Գալստյանը: